Archiwum Lokomotywy

Komiks realistycznie i przejmująco ukazuje nieustanne wzloty i upadki, sukcesy i porażki dziewczynki u progu pokwitania – zmagania w relacjach z rodzicami, rodzeństwem, a przede wszystkim z rówieśnikami. Historia Sary akcentuje wielką

potrzebę społecznej akceptacji młodego człowieka i posiadania kogoś bliskiego, kto wesprze, a jednocześnie zrozumie próby „wybicia się na niepodległość”. Poprzez cięty język postaci i gorzkie autorefleksje bohaterki Shannon Hale dosadnie pokazuje, że dzieciństwo i szkolna codzienność nie zawsze są pasmem

szczęśliwości. Złożoność tego etapu i gwałtowność emocji mu towarzyszących doskonale oddają momentami radosne, a miejscami niepokojąco mroczne rysunki LeUyen Pham.

Z Krasnoludem Napem i jego psem Azą spotykamy się już po raz trzeci, a z okładki ponownie wita nas tytuł żartobliwie nawiązujący do serii bondowskiej. Krzysztof Trystuła wyśmienicie narysował tę historię. Plansze ogląda się z przyjemnością — są kolorowe, szczegółowe i „asteriksowskie”, przyciągają oko. A ponieważ fabuła dzieje się i na morzu, i na pustyni, i w lesie, i w miastach, okazji do graficznych harców nie brakuje. Opowieść fantasy nakreślona przez scenarzystę, Macieja Jasińskiego, nie stroni od zabaw słownych przywołujących na myśl komiksy Tadeusza Baranowskiego, ale czyni też liczne popkulturowe aluzje. Ciekawie rozwija się ta seria i z pewnością warto ją śledzić.

To już szóste spotkanie z niebieskowłosą dziewczynką, na podstawie przygód której powstały książki i serial animowany dla platformy Netflix. Musiałam to napisać by podkreślić, że literatura dziecięca w ostatnich latach zyskała nową bohaterkę na miarę najlepszych dziewczęcych postaci wszech czasów. Hilda jest

wyrazista, ale urocza i bardzo dziecięca – a to jest nie do przecenienia w świecie dzisiejszej literatury, w którym małoletnie postacie zaczęły mówić i działać, jak dorośli. Oddzielny medal przyznaję autorowi za komiksowe uniwersum pełne dziwnych, niezwykłych stworów i krajobrazów. Kolejna część, to kolejna

wspaniała przygoda. Całość tworzy jedną z najlepszych, współczesnych serii komiksowych dla dzieci.

Powieść graficzna przesycona dualizmem w niemal każdym wymiarze. Tytułowe fale mają swoje przełożenie zarówno na zagmatwane losy protoplastów surfingu, remisje i nawroty choroby nowotworowej Kristen, jak i na miłosne perypetie pary bohaterów. Aj Dungo ma też niewątpliwie swój zamysł w miotaniu czytelnikiem między różnymi osiami czasu. Dziesięć lat, poszatkowane i poprzestawiane, wzmaga emocjonalną huśtawkę. Grzbiet i dolina, przypływ i odpływ. Brązowe i malachitowe rozdziały przeplatają się, zaznaczając granicę między historią i

współczesnością.

Isabel Greenberg stworzyła piękną mitologię – pozlepiała ze sobą różne wierzenia, kawałki Biblii z wierzeniami ludów północy, mitologią egipską, fizyką i astrologią (ileż jest tu tych odwołań, tych zaczepek, tych obrazów pozbieranych ze świata!), doprawiła własną wyobraźnią, powkładała historie – jedną w drugą i w następną, jak matrioszki, żeby na samym końcu rozkładania zostało jedno, czego nie da się już rozłożyć na części pierwsze: miłość. A to jedna z najpiękniejszych książek o miłości, jaką czytałam. Znamienne, że Dan Berry zrobił z odręcznego pisma autorki czcionkę (autorka wspomina o tym w podziękowaniach). To dla mnie znak, sygnał, że ta powieść jest dopracowana w każdym szczególe, że nic nie pozostało dla przypadku – wszystko wzięła Isabel Greenberg w swoje ręce, ulepiła dokładnie tak, jak chciała.

Eileen Grey uznawana jest obecnie za pionierkę modernistycznego designu i architektury, mimo że w tej ostatniej dziedzinie była samoukiem. Pod koniec życia była jednak artystką nieco zapomnianą, a jej dom E-1027 często mylnie przypisywano Corbusierowi. Komiks, którego autorkami są francuska architektka

i polska rysowniczka, przypomina jej życie, drogę do pracy artystycznej oraz poglądy na sztukę i architekturę. Opowiada historię powstania E-1027 oraz jej konflikt z Le Corbusierem. Pokazuje też jak trudno było kobiecie przebić się w tym zdominowanym przez mężczyzn świecie.

Bardzo udana komiksowa adaptacja słynnego Dziennika Anny Frank, za którą odpowiadają twórcy Walca z Baszirem Ari Folman i David Polonsky. Mała diarystka była doskonałą, niezwykle dojrzałą jak na swój wiek, obserwatorką, jednak autorzy musieli trochę przemodelować jej dzieło, tu i ówdzie dodać coś od siebie z myślą o potrzebach komiksowego medium. Efekt? Obrazkowy "Dziennik" dokładnie oddaje problematykę dziennika pisanego, ale obficie korzysta z możliwości kadrowej formy. Zacytowane w całości fragmenty z diariusza przeplatają się ze scenami praktycznie pozbawionymi słów, akcentującymi stany emocjonalne młodej pisarki. Polonsky wiernie oddaje faktyczny wygląd bohaterów, ale tworzy dzieło na wskroś współczesne i co istotne - dostępne w

odbiorze dla całkiem młodych czytelników.

Komiksy duetu Grolleau/Royer bezsprzecznie potrafią jedno: oddać pasję, to jest wytrwałość, szaleństwo i zachwyt pionierów nauki. Fabularyzowana i zamieniona w malarskie kadry adaptacja opowieści Darwina o podróży na okręcie "Beagle", która dała badawczy impuls młodemu człowiekowi, a w przyszłości ojcu teorii

ewolucji, zachwycająco sprawnie ukazuje "narodziny" naukowca. Autorzy komiksu pokazują młodemu czytelnikowi, jak świat Darwina otwiera się, a fale wrażeń i informacji porządkowane są w wiedzę. Jednak wrażliwość otwiera się nie tylko na rzeczy fascynujące - bo młody człowiek styka się choćby z zagładą

kultur i niewolnictwem - autorzy silnie akcentują etyczne aspekty zachodniej ekspansji i przekształcania świata. Komiks ma dwie płaszczyzny: pierwsza - jest on uniwersalną, spójną i wciągającą historią o odważnym młodym człowieku, który dojrzewa do wypowiedzenia tego, co najważniejsze dla niego, druga - jest

to opowieść o konkretnym naukowcu i kawałku historii nauki. Znakomite medium dla tej historii!

Porywająca fabuła z delikatnie wplecionym manifestem ekologicznym to jest to, co w komiksach Samojlika lubimy. Plus duże poczucie humoru, ciekawe postaci i realia jak żywo przypominające współczesny świat i wydarzenia z pierwszych

stron gazet. Brawo za oddanie głosu zwierzętom dzikim z puszczy i tym domowym, a także uwrażliwianie czytelników na to, co tak cenne — przyrodę.

Tłumaczenie to niewdzięczne zajęcie: kiepskie łatwo krytykować, udanego łatwo nie zauważyć, bo chwałę zbiera autor książki. Małgorzacie Hesko-Kołodzińskiej i Piotrowi Budkiewiczowi, tłumaczom serii Wundermistrz Jessiki Townsend, udała

się sztuka niełatwa. Stworzyli wspaniały, oryginalny i pełen nowych słów świat. Ich neologizmy zadziwiają obrazowością i precyzją — mam wrażenie, że naprawdę przejechali się parasolejką i poznali magnifikota. Wundermistrz wciąga i zachwyca nie tylko historią, ale także językiem: barwnym, żywym, obrazowym i

pełnym zaskoczeń.